Traditioneel wordt in de 3° week van november aandacht besteed aan ‘alcoholverslaving’. Na 60 jaar werking is AA (Anonieme Alcoholisten) een begrip in Vlaanderen. Al-Anon en Alateen zijn daarentegen minder gekend. Al-Anon richt zich naar partners, familie en vrienden van een persoon met alcoholverslaving. Alateen is bedoeld voor kinderen en jongeren van een alcoholverslaafde ouder.

Onze redactie sprak met Annie M. en Mieke T. die zich engageren in de werking van Al-Anon en Alateen. Via lotgenotencontact  willen ze het samenleven met een alcoholist ‘beter leefbaar maken’. Da’s geen evidentie, zoals blijkt uit de getuigenis van Myriam D. 

Maar eerst deze getuigenis van Myriam D. uit West-Vlaanderen.

“Mijn man drinkt en je mag hem zonder meer ‘alcoholverslaafd’ noemen. Ik ben bij Al-Anon terechtgekomen omdat ik ten einde raad was. Na ettelijke pogingen om mijn man van de drank af te helpen, moest ik machteloos toezien hoe hij aan de drank bleef. Zowel voor mij als voor mijn kinderen was het niet meer leefbaar. Steeds ongerust hoe hij thuis zou komen, nuchter of dronken ? Angstig hoe hij, beschonken, tegen de kinderen te keer zou gaan ? Tegelijk ook bevreesd dat hij zich op mij zou afreageren. Door zijn alcoholprobleem kwam alles onder druk : onze relatie, de verstandhouding met de kinderen, hun schoolprestaties,  zijn én mijn werkzekerheid, de financiële situatie in ons gezin,… Ik probeerde zijn verslaving zoveel mogelijk voor de buitenwereld te verbergen. Maar hierdoor raakte ik stilaan vervreemd van mijn familie en mijn vrienden. Ik was echt radeloos en op doorverwijzing van mijn huisarts, nam ik contact op met Al-Anon.”

Redactie : Hoe werken groepen zoals AA, Al-Anon en Alateen ? 

Annie M. : De drie groepen werken op basis van groepsgesprekken, waarin de deelnemers mekaar helpen door hun ervaringen uit te wisselen. Op die manier hopen we meer inzicht te krijgen om het hoofd te bieden aan onze verziekte leefsituatie. Waar het in de AA-groepen gaat om de deelnemers van de drank te helpen, leggen wij in Al-Anon en Alateen de klemtoon op het leren omgaan met het alcoholprobleem van de partner, ouder of kind, zodat het drankmisbruik minder impact heeft in ons leven.

Redactie : Hoe gaan partners van een persoon met alcoholverslaving om met die problemen ?

Annie M. :”Dat hangt uiteraard af van persoon tot persoon. Maar, we merken dat veel partners een ‘schuldgevoel’ ontwikkelen door de alcoholverslaving van hun partner. Alsof zij de oorzaak zijn van het probleem. Partners voelen soms ‘wrok’ en weten zich misdaan of tekort gedaan. Alcoholverslaving is een ziekte en vaak zie je dat partners van een alcoholverslaafde het probleem voor de buitenwereld proberen te verbergen, soms duwen ze het weg omdat het te confronterend is. Soms praten ze het goed, minimaliseren het drankgebruik of helpen mee om het probleem te camoufleren. Zo raak je uiteraard muurvast.”

Mieke T. : ”Ik heb het ook zo ervaren. Ik was radeloos en mijn familie adviseerde me om te scheiden. Maar ik hield van mijn man, ook al had hij de kracht niet om met drinken te stoppen. Ik ging niet goed om met de problemen : ofwel barstte ik in tranen uit ofwel maakte ik me zeer kwaad. Dat gaf hem dan weer een schuldgevoel waardoor hij als reactie nog meer ging drinken. Het werd een vicieuze cirkel, die we niet meer konden doorbreken.

Gelukkig vond ik op dat moment contact met Al-Anon en met mensen in een gelijkaardige situatie. Door gesprekken en ondersteuning, kreeg ik geleidelijk meer inzicht en leerde mijn eigen houding te veranderen. Ik kon meer afstand nemen en wist mijn partner op een opbouwende manier te confronteren met de consequenties van zijn verslaving. Vreemd genoeg resulteerde dat ook in een andere houding van mijn partner en gaandeweg verbeterde de sfeer thuis en vond hij zelfs de weg naar nuchterheid via AA.”

Redactie : Met welke verwachtingen komen mensen naar Al-Anon en Alateen ?

Annie M. : “Soms komen mensen met verkeerde verwachtingen naar onze vergaderingen. Ze willen een manier vinden om hun partner van de drank te helpen. Dat ligt niet in onze mogelijkheden. Wat we wel kunnen is mensen steunen, hen horen en zien in hun probleem, hen helpen om meer inzicht te krijgen en hen aanzetten om ‘los te laten’.

Mieke T. : “Dat is ook zo in de werking van Alateen. Voor kinderen en jongeren is het belangrijk om met andere kinderen, die hetzelfde meemaken, in contact te komen. Alateen biedt hiertoe mogelijkheden. Ze krijgen kansen om vrienden te maken, waar ze in andere situaties omwille van de alcoholverslaving van een ouder, soms worden uitgesloten. Het zorgt voor een gevoel van samenhorigheid. Ze ervaren dat zij niet verantwoordelijk zijn voor het drankprobleem van de ouder. En tegelijk stimuleren we hen ook om zorgzaam te (blijven) zijn voor hun ouder(s). Jongeren ervaren veel steun en begrip in de Alateen groepen.

Redactie : Gaan mannen en vrouwen anders om met een alcoholverslaving ?

Annie  M. : Omdat de lever bij vrouwen en mannen anders werkt, worden vrouwen eerder verslaafd aan de drank. AA, Al-Anon en Alateen telt zowel mannelijke als vrouwelijke leden. Bij Al-Anon tellen we meer vrouwen. Misschien omdat vrouwen eerder geneigd zijn om contact te zoeken en gemakkelijker communiceren, terwijl mannen hun gevoelens en gedachten niet snel uiten of delen. Maar zowel mannen als vrouwen zijn welkom in onze familiegroepen.